Echinacea purpurea (L.) Moench, świeże ziele
1. Nazwa rośliny
Jeżówka purpurowa
2. Występowanie
Występuje w Ameryce Północnej, w Europie i Azji jako roślina uprawna i ozdobna.
3. Pokrój rośliny
Łodyga wzniesiona, pojedyncza, ulistniona skrętolegle o wysokości 60 – 180 cm. Liście górne długości do 20 cm,siedzące, lancetowate, całobrzegie po obu stronach szorstkie. Liście dolne długości do 25 cm, długoogonkowe jajowate lub jajowatolancetowate. Koszyczki kwiatowe duże na szczytach pędów. Kwiaty języczkowate, purpurowobrunatne, długości do 4,5 cm, kwiaty rurkowate purpurowe.
4. Część rośliny
Ziele
5. Zbiór
Ziele zbiera się w czasie kwitnienia (VII-VIII) w drugim i trzecim roku uprawy, przerabia się w stanie świeżym lub suszy w suszarniach w temperaturze do 45°C.
6. Skład fitochemiczny
Ziele zawiera: pochodne kwasu kawowego (kwas kawoilowinowy i małe ilości kwasu cykoriowego), flawonoidy pochodne kwercetyny i kemferolu, polisacharydy (metyloglukuronoarabinoksylany, arabinoramnogalaktany kwaśny ksyloglukan), ślady olejku, poliacetyleny, alkiloaminy, alkiloamidy (nienasycone amidy kwasów tłuszczowych)
7. Jakość
Jakość ziela jeżówki purpurowej powinna odpowiadać aktualnym wymaganiom Farmakopei Europejskiej dla tej substancji roślinnej. W celu prawidłowej identyfikacji substancji roślinnej wykonuje się badania makroskopowe i mikroskopowe. Przeprowadza się badanie identyfikujące niektóre składniki rośliny z zastosowaniem cienkowarstwowej chromatografii cieczowej. Bada się również obecność zanieczyszczeń, stratę masy po suszeniu oraz popiół całkowity. O właściwej jakości ziela jeżówki purpurowej świadczy również suma zawartości kwasu kaftarowego i cykoriowego, na poziomie nie mniej niż 0,1% w wysuszonej substancji roślinnej.
8. Skład jakościowy i ilościowy
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Substancja roślinna
Nie dotyczy
Przetwory roślinne
Wyciśnięty sok (DER 1,5 – 2,5 : 1)
Wysuszony sok odpowiadający wyciśniętemu sokowi przedstawionemu w punkcie powyżej
Tradycyjne zastosowanie
Substancja roślinna
Nie dotyczy
Przetwory roślinne
Wyciśnięty sok
Wysuszony wyciśnięty sok
9. Postać farmaceutyczna
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Przetwory roślinne w postaci stałej lub płynnej do stosowania doustnego.
Tradycyjne zastosowanie
Przetwory roślinne w postaci półstałej lub płynnej do stosowania na skórę.
10. Wskazania
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Roślinny produkt leczniczy stosowany w krótkotrwałym zapobieganiu i leczeniu przeziębienia.
Tradycyjne zastosowanie
Tradycyjny produkt leczniczy roślinny stosowany w leczeniu niewielkich powierzchownych ran.
Produkt jest tradycyjnym produktem leczniczym roślinnym stosowanym w określonych wskazaniach opartych wyłącznie na podstawie długotrwałego zastosowania.
11. Dawkowanie i droga podania
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Młodzież, dorośli i osoby w wieku podeszłym
Pojedyncza dawka: 1,5 – 4,5 ml wyciśniętego soku.
Dawka dobowa: 6 – 9 ml wyciśniętego soku.
Dawki wysuszonego wyciśniętego soku powinny odpowiadać dawkowaniu wyciśniętego soku.
Stosowanie u dzieci poniżej 12 roku życia nie jest zalecane.
Czas stosowania
W celu zapobiegania lub leczenia przeziębienia nie należy stosować produktu leczniczego przez okres dłuższy niż 10 dni.
Terapię rozpocząć w przypadku wystąpienia pierwszych objawów przeziębienia.
Jeżeli objawy utrzymają się dłużej niż 10 dni należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Droga podania
Podanie doustne
Tradycyjne zastosowanie
Młodzież, dorośli i osoby w wieku podeszłym
Od 10 do 20g /100g wyciśniętego soku lub odpowiadająca ilość suchego soku.
Niewielka ilość maści jest aplikowana na zmieniony chorobowo obszar 2-3 razy dziennie.
Stosowanie u dzieci poniżej 12 roku życia nie jest zalecane.
Czas stosowania
Nie stosować dłużej niż jeden tydzień.
Jeżeli objawy utrzymują się w podczas stosowania produktu leczniczego, należy skonsultować się z lekarzem lub wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia.
Droga podania
Zastosowanie na skórę.
12. Przeciwwskazania
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Nadwrażliwość na substancję czynną i inne rośliny z rodziny
Asteraceae (Compositae).
Tradycyjne zastosowanie
Nadwrażliwość na substancje czynną i inne rośliny z rodziny Asteraceae (Compositae).
13. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Nie zaleca się stosowania w przypadku postępujących chorób układowych, chorób o charakterze autoimmunologicznym, niedoborów odporności, w immunosupresji oraz w chorobach układu białokrwinkowego.
W przypadku nasilenia objawów lub wystąpienia wysokiej gorączki w trakcie stosowania produktu należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Istnieje ryzyko wystąpienia ciężkich reakcji nadwrażliwości u pacjentów z atopią. Pacjenci z atopią powinni Monografie roślin leczniczych skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem jeżówki. Stosowanie u dzieci poniżej 12 roku życia nie jest zalecane z powodu braku wystarczających danych.
W przypadku preparatów zawierających alkohol musi być zastosowane odpowiednie oznakowanie opakowania.
Tradycyjne zastosowanie
W przypadku zaobserwowania oznak infekcji skóry, należy zasięgnąć porady lekarza. Stosowanie u dzieci poniżej 12 roku życia nie jest zalecane, ponieważ bezpieczeństwo stosowania nie zostało wystarczająco udokumentowane.
14. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Brak doniesień.
Tradycyjne zastosowanie
Brak doniesień.
15. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Ograniczone dane (kilkaset przypadków ciąż) wskazują na brak negatywnego wpływu jeżówki na przebieg ciąży lub na zdrowie płodu/noworodka.
Brak jest innych istotnych danych epidemiologicznych. Ze względu na brak wystarczających danych, nie zaleca się stosowania w okresie ciąży i laktacji chyba, że lekarz zaleci inaczej.
Brak danych dotyczących wpływu na płodność.
Tradycyjne zastosowanie
Brak danych dotyczących stosowania w okresie ciąży i karmienia piersią.
Produkty zawierające Echinacea nie powinny być stosowane na piersi kobiet karmiących piersią.
Brak danych dotyczących wpływu na płodność.
16. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn.
Tradycyjne zastosowanie
Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn.
17. Działania niepożądane
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości charakteryzujące się wysypką, pokrzywką, swędzeniem, obrzękiem twarzy. Zgłaszano ciężkie przypadki reakcji nadwrażliwości takie jak zespół Stevens-Johnson’a, obrzęk naczynioruchowy (angioedema) skóry, obrzęk Quincke’a, skurcz oskrzeli z obturacją, astma i wstrząs anafilaktyczny. Częstość występowania nie jest znana.
Echinacea może wywołać reakcje alergiczne u pacjentów z atopią.
Nie można wykluczyć związku z chorobami autoimmunologicznymi.
Jeżeli wystąpią inne działania niepożądane, niewymienione powyżej, należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Tradycyjne zastosowanie
Mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości (miejscowa wysypka, kontaktowe zapalenie skóry, egzema i obrzęk naczynioruchowy warg). Częstość nie jest znana.
Jeżeli wystąpią inne działania niepożądane, niewymienione powyżej, należy skonsultować się z lekarzem lub wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia.
18. Przedawkowanie
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Nie odnotowano przypadków przedawkowania.
Tradycyjne zastosowanie
Nie odnotowano przypadków przedawkowania.
19. Właściwości farmakologiczne
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Inne leki na przeziębienie
Proponowany kod ATC: R05X
Mechanizm działania nie jest zanany.
Tradycyjne zastosowanie
Nie jest wymagane określenie właściwości farmakologicznych.
20. Właściwości farmakokinetyczne
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Brak dostępnych danych
Tradycyjne zastosowanie
Nie jest wymagane określenie właściwości farmakokinetycznych
21. Przedkliniczne dane dotyczące bezpieczeństwa
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Sok wyciśnięty z ziela jeżówki purpurowej nie wykazywał toksyczności w badaniach toksyczności po podaniu jednorazowym (gryzonie), po podaniu wielokrotnym (4 tygodnie, gryzonie) oraz w badaniach genotoksyczności in vitro i in vivo.
Nie przeprowadzono testu dotyczącego toksycznego wpływu na reprodukcję oraz testu dotyczącego rakotwórczości.
Tradycyjne zastosowanie
Nie jest wymagane zebranie danych przedklinicznych dotyczących bezpieczeństwa chyba, że jest to wymagane do bezpiecznego stosowania produktu.
Sok wyciśnięty z ziela jeżówki purpurowej nie wykazywał toksyczności w badaniach toksyczności po podaniu jednorazowym (gryzonie), po podaniu wielokrotnym (4 tygodnie, gryzonie) oraz w badaniach genotoksyczności in vitro i in vivo.
Nie przeprowadzono testu dotyczącego toksycznego wpływu na reprodukcję oraz testu dotyczącego rakotwórczości.
22. Dane farmaceutyczne
Ugruntowane zastosowanie medyczne
Nie dotyczy.
Tradycyjne zastosowanie
Nie dotyczy.